Jan Rybář – een grafisch ontwerper en programmeur, die minder dan zes jaar lang met veel plezier regelmatig gebeurtenissen rond Apple op zijn blog vergoelijkte. Zijn Apple} grafiek hij was in staat interessante informatie in een kenmerkende stijl over te brengen en zonder servetten ging hij tekeer tegen verschillende fouten. In november 2009 waren veel fans verrast door de aankondiging van het einde van de blog: Rybář stopte met schrijven en tekenen en werd geitenfokker.
Zijn pensionering riep een aantal vragen op. Ik wilde de antwoorden daarop weten, dus regelde ik een interview met hem.
Wat was je reis naar Mac?
Ik rook computers al op de middelbare school. We hadden een IQ151 in de klas, waarvan het toetsenbord de hele tijd niet werkte. Dus keken we religieus en theoretisch naar geprogrammeerde springvierkanten en voegden getallen tot tien toe. Ik vond het destijds grappig en ik wist zeker dat ik in mijn leven geen computers nodig had. Na een lange pauze werd ik op een Intel 286 met DOS en een soort Office-voorganger gezet. Hier begreep ik hoe handig en nuttig een computer kan zijn, zelfs voor een BFU zoals ik. Het duurde niet lang of ik kreeg de kans om met een Powerbook G3 te werken in Duitsland, waar ik studeerde - de beslissing was genomen: ik spaarde als een gek en werd al snel de gelukkige eigenaar van een Powermac G4. Ik was zowel geamuseerd als geïrriteerd door OS 9, en zelfs toen begreep ik het betuttelende gedrag van Mac-bezitters niet; zelfs hun machines crashen en lijden onder problemen. Ik was alleen tevreden met de komst van OS X: niet dat ik de gebreken ervan niet zag (het was eigenlijk pas een bèta tot versie 10.4), maar ik zag wel het potentieel ervan.
Wat bracht je ertoe om je eigen blog te starten en over Apple te schrijven?
Ik herinner me nog goed dat er twee hoofdredenen waren: slechte Tsjechische bronnen (toen ik begon met bloggen, waren hier alleen maler.cz en mujmac.cz regelmatig actief, uitzonderingen daargelaten) en algemene onwetendheid over Apple onder computergebruikers. Hoewel ergens in de discussies vurige argumenten ontstonden tussen Mac en Mac. PC, maar bijna niemand kon diepgaand discussiëren, met argumenten en duidelijke ervaring met beide platforms.
Ben je bewust geïnspireerd door J. Gruber en zijn Daring Fireball?
Ik zal niets verbergen: ja. En zonder hem was ik waarschijnlijk niet begonnen. Toen ik aan bloggen dacht, wist ik ongeveer wat ik wilde overbrengen, maar ik wist niet hoe: ik hield niet van blogs-dagboeken, waar gestolen foto's verspreid liggen en slecht vertaalde fragmenten uit buitenlandse bronnen worden gemaakt. Gruber liet me zien dat je alleen maar de verwijzing hoeft te verduidelijken en de lezer er naartoe hoeft te leiden, zodat hij of zij het zelf kan lezen en interpreteren. En dat een doordachte reflectie beter is dan een foto om een idee over te brengen. Net als hij besloot ik daarom anders te zijn en geen foto's te publiceren.
Ik vond het leuk dat je niet bang was om in CDS te duiken...
Ik zou me waarschijnlijk verzetten tegen de expressieve uitdrukking "wees niet bang om te graven". We bevinden ons in een democratie en het uiten van meningen is vanzelfsprekend. Ik heb zojuist de neuralgische punten op een adresseerbare en zakelijke manier benoemd. Ik schaamde me niet, zelfs niet in de positie van een Apple-fanaat, om de gebreken en tekortkomingen van Apple aan de kaak te stellen (of we daarmee het Amerikaanse bedrijf bedoelen of het stel Tsjechische klootzakken die zich in ons land jarenlang voordeden).
Je bracht verschillende interessante gevallen naar voren (diensten van Apple-computers, de vreemde ondergang van het bedrijf Maximac, iPods voor één kroon...). Wie heeft u tips gegeven over hoe u bij deze onderwerpen kunt komen?
Ik kreeg vooral anonieme en niet-anonieme tips. Ik zou bijna zeggen dat ik na een jaar bloggen een vrij groot netwerk had van informanten die ofwel niet zelf schreven, dus mij onderwerpen aanboden, ofwel ze anders begrepen en hun mening graag met de mijne vergeleken. Het pikante is dat ik ook regelmatig werd geïnformeerd door drie grote Apple-verkopers, boos over CDS, maar tegelijkertijd de kans werd ontnomen om hun woede te uiten (ze waren bang voor zaken).
Dit is een beetje schizofreen... Waarom heeft CDS zich jarenlang voorgedaan als de vertegenwoordiger van Apple, terwijl het bijna niets kon of wilde doen voor de gemeenschap of voor retailers? Waarom denk je dat de zaken de afgelopen drie jaar slechts een beetje in beweging zijn gekomen?
Een combinatie van managementincompetentie (CDS was slechts een 'paars jasje', gigantische quasi-bedrijven die vanaf het begin van de jaren negentig op onbegrijpelijke wijze tot op de dag van vandaag overleefden) en een kleine markt. De zaken kwamen pas in beweging met de iPhone - als die er niet was geweest (en als de traditionele Apple-distributiekanalen in ons geval niet waren overgenomen door veel capabelere telefoonoperatoren), zou de situatie naar mijn mening net zo zijn geweest verdrietig nu.
Dus hoe zie jij de toekomst van Apple in Tsjechië en, bij uitbreiding, in de wereld? Wat vind je leuk, waar heb je een hekel aan?
Optimistisch natuurlijk. De nieuwe producten (iPhone, iPad, iOS) laten duidelijk zien dat Apple, ondanks alle bedenkingen, wereldleider is op het gebied van technologie en de richting bepaalt waarin anderen (al dan niet succesvol) deze volgen. Wat entertainment en massatechnologieën betreft, geldt dit alleen onder kleine voorbehouden (afwezigheid van volledige lokalisatie en de Tsjechische versie van de iTunes Music Store). In de historische positie van "professioneel werkstation" is de situatie een beetje stagnerend, en het is moeilijk te zeggen of Apple of Adobe en Microsoft meer schuldig zijn: zowel CS5 als Office zijn producten die onder OS X veel meer problemen hebben dan onder Windows .
Denk je dat we ooit een Tsjechische iTunes Store met nummers zullen zien?
Ik ben hier een beetje pessimistisch. Persoonlijk geloof ik dat er in de nabije toekomst (enkele jaren) meer één pan-Europese iTunes Music Store zal zijn - wanneer al die tirannen, muzieklabels en auteursrechtbeschermingsorganisaties tot overeenstemming komen of gedwongen worden tot overeenstemming te komen door EU-regelgevingsinstrumenten. Een eventuele Tsjechische iTMS zou pas daarna kunnen komen.
Hoe zag jij jezelf als hond? Hoe zit het met de populariteit? Was je je bewust van haar? Schreef je lezers ook buiten de blog?
Ik denk niet dat ik bijzonder populair was, er waren eerder tientallen dan duizenden vaste lezers. Het grappige was dat veel mensen zich ergerden aan mijn anonimiteit (ik stond erop zodat mensen meer meningen waarnemen, niet een persoon) en een zekere, zelfs naïeve romantiek (acties Volwassen week). Het is echter waar dat toen ik stopte met bloggen, niet alleen de redenen die op de site werden gegeven (d.w.z. veranderingen in mijn persoonlijke leven en de hopelijk bloeiende Apple-journalistiek) een rol speelden, maar ook een zekere ‘verantwoordelijkheidsmoeheid’: wanneer er is iets gebeurd en ik heb er niet over geschreven, ik kreeg e-mails met de vraag waarom ik zwijgde.
Een jonge amateurbodybuilder en "Apple-fan" uit Pilsen "leende" jouw Week van de Volwassenheid...
Er bestaat geen auteursrecht op dergelijke ideeën. Het kan me niet schelen; alleen dit toont, als een kleine steen in een mozaïek, het niveau van fan-Apple-journalistiek in ons land: weinig origineel, veel overgenomen of zelfs gestolen.
Hoe is het om in afzondering te gaan, afbeeldingen en blogs uit je leven te schrappen en je aan geiten te wijden?
In eerste instantie was het een grote schok - ik schreef al over de details (Een eenling's ode aan de iPhone); dat werd al snel vervangen door opluchting. Ik ontdekte dat zo'n leven een tastbare betekenis heeft: na een hele dag werken weet je dat er van zijn inspanningen een gevoede kudde, een stapel kaas en een kan melk is. En dat er ook een soort meer oprechte feedback is: degenen die de kaas lekker vonden, komen keer op keer terug met een glimlach op hun gezicht. Dat is wat ik miste in graphics en programmeren, waar ik al sinds het midden van de jaren negentig mijn brood mee doe - beide zijn er, betekenis en feedback, maar op de een of andere manier virtueel - ik zou het vergelijken met cider en industriële limonade. Beiden kunnen dronken zijn, beide hebben enthousiaste aanhangers, maar de eerste is ongetwijfeld gezonder. Maar ik ben geenszins een ‘apostel van het uitgaan in de natuur’. Als de omstandigheden niet goed waren, zou ik op mijn kont blijven zitten en graphics of programmawebsites maken.
Mis jij de oude tijd niet?
Er zijn op geen enkel gebied goede oude gouden dagen. Alleen het menselijk geheugen is ingesteld om ze op valse wijze te genereren.
Ben je nog steeds geïnteresseerd in wat er rondom Apple gebeurt? Lees jij Tsjechische sites?
Ik heb beloofd een half jaar niets te lezen. Ik volgde het niet helemaal, maar toch kreeg ik een belangrijke afstand en begonnen de dingen rond Apple me weer echt te interesseren, niet uit een professionele verplichting. En eigenlijk heb ik soms het gevoel dat ik te haastig was met de pauze, dat het veelbelovende begin van een soort "nieuwe golf van Apple-journalistiek" slechts op half gas plaatsvindt.
Nieuwe Apple-journalistiek? Ik zou liever zeggen een paar pagina's die relatief snel eindigden. Anderen wijken liever niet van de gebaande paden...
Alle grote sites maken steeds de fout om over alles te willen schrijven, snel en oppervlakkig; ze herkauwen op buitenlandse bronnen, waarbij ze een rapport verwarren met een commentaar, een recensie met een PR-tekst. Reflecties en essays die iets te zeggen hebben, zijn op de vingers van één hand te tellen. Onderzoeksjournalistiek, waar Superapple.cz ooit hard voor heeft gewerkt, kent hier scherpe grenzen van zelfcensuur, waar ze niet overheen gaan (auteurs moeten ter zake blijven, omdat ze dan het uitlenen van recensiemachines en de mogelijkheid om test bètasoftware vóór de lancering, enz.)... En dit is ook de reden waarom ik Jablíčkář niet leuk vind, bijvoorbeeld: het heeft geen concept, het leeft van dag tot dag, soms verrast het met een goed artikel, maar zelfs dat is slechts gemiddeld vergeleken met andere landen.
Niemand schrijft hier zo slim als Gruber, niemand heeft zo'n multi-channel service als Macworld, een soortgelijke Macrumors gericht op het Tsjechische Apple achter de schermen ontbreekt ook, niemand schrijft gedegen recensies zoals Arstechnika, Apple-podcasts zijn dood met Ondra Toral, doe een goed interview (en bereid je er goed op voor) met iemand van het Tsjechische Apple-management of Adobe, misschien is iedereen bang of zoiets, etc...
Zoveel uitdagingen om aan te gaan. Weet je, de meest verschrikkelijke zijn de dagen na een Apple-evenement of de lancering van nieuwe hardware: twintig Tsjechische links springen in je RSS-feed, en de meeste zijn slechts variaties op een of twee buitenlandse bronnen en sommige vaardiger, sommige minder vaardig herkauwen. Tegenwoordig beschouw ik Superapple.cz als de meest veelbelovende (het heeft zeker de beste tips en trucs voor alles hier), maar in principe denk ik dat voor een grote website à la Aktuálně.cz, alleen met het feit dat in plaats van politiek, Apple-onderwerpen komen aan bod, het is hier een ongevulde plaats.
Ik durf het er niet mee eens te zijn. Je vergelijkt Amerikaanse professionals die het Apple-thema leven en toegang hebben tot informatie, software en hardware met Tsjechische amateurs. Persoonlijk twijfel ik aan de Tsjechische versie van Macrumors en anderen. Er zijn sinds het midden van de jaren negentig verschillende pogingen ondernomen om een gedrukt Apple-magazine te maken, maar deze pogingen liepen al snel op niets uit. Ik ben bang dat gespecialiseerde Apple-pagina's in de Tsjechische of Slowaakse taal hetzelfde pad zouden volgen...
Dezelfde argumenten werden op het hoofd van Aktuálně.cz gebracht toen het begon: het is niet mogelijk om een puur online en tegelijkertijd professionele krant te maken – een krant is een krant, er rijdt geen trein doorheen. Een professioneel team met de financiële achtergrond van een grote speler heeft een kans. Alleen heeft nog niemand het geprobeerd. Door zijn aard kan een blog nooit concurreren met een groot tijdschrift of krant; het is onmogelijk om over te gaan tot een gedeeltelijke professionalisering van de blog – zoals dat in ons land meestal gebeurt. Het is noodzakelijk om op een groen veld te beginnen, met een managementproject en opgeleide journalisten.
In het Tsjechische bekken zijn naar mijn mening noch geld noch mensen te vinden voor een dergelijk project. Laten we dus verder gaan met de laatste vraag. De door u bekritiseerde oppervlakkigheid treft niet alleen het internet, maar ook de klassieke media. Nauwelijks de helft van de mensen zal een goed artikel/reflectie op internet lezen, ze zullen meer geïnteresseerd zijn in wat roddels. Ik spreek uit eigen ervaring…
Apple is een minderheid, maar heeft een aanzienlijke invloed op de meerderheid, of het nu een positieve of een negatieve reactie oproept. Het is echter een levende, dynamische relatie waarop een bedrijf geënt kan worden. Als het naar Respekt (een vergelijkbare minderheid van "intellectuele lezers") of het Archa-theater ("intellectuele kijker") gaat, kan het net zo goed naar de Apple-gemeenschap gaan. Bij voorbaat een vuursteen in de rogge gooien en de voorkeur geven aan praten in pubs (discussieforums) in plaats van het plegen van misdaden zijn Tsjechische ziekten. Totdat we ze genezen, zullen we als samenleving niet gezond zijn. Maar zodat niemand het verkeerd opvat: ik heb geen plan of mensen bij de hand, ik heb gewoon mijn mening en misschien heb ik het mis. Maar ik zou blij zijn als ik het niet mis had...
Bedankt voor het interview.
Eindelijk iemand die alles met een beetje perspectief ziet...
Heeft gelijk. Als het na het evenement is, is de RSS gevuld met 100 en 1 gekauwde artikelen, ik lees ze niet eens, ik lees alleen de eerste... Maar als iemand een mening schrijft, bijvoorbeeld over de ontwikkeling van iOS , waar het naartoe zal gaan, enkele gedachten, concepten... als het vakkundig geschreven is, dan zou ik het graag willen lezen.
Bedankt voor de lieve woorden over ons, we proberen de laatste tijd echt dingen anders te doen. Over de interviews wil ik nog iets zeggen: niemand hier is er bang voor, alleen is er niemand om ze aan te geven - niemand van een Apple-medewerker mag een interview geven. Alles gaat zo ver dat als ze wilden dat Apple-vertegenwoordigers nieuwe producten aan journalisten presenteerden, het hen verboden werd ons hun naam te vertellen (en dat gold ook voor veel hooggeplaatste mensen), de Apple-afkorting werkt in dit opzicht heel anders dan andere bedrijven . Een eenvoudig interview (of een soortgelijk format) met Apple is pure sciencefiction…
En ja, dat is echt nodig. Aktualne heeft ons model gestaan de afgelopen maanden, de kick-off voor dit jaar is bedoeld voor zowel de tijdschriften- als de boekenafdeling, dus misschien ontmoeten we elkaar over een jaar en veranderen we van mening: )
Een interessant artikel waarin veel woede, negatieve meningen etc. tot uiting komen. De auteur lijkt soms niet veel over Apple te weten. Het is niet altijd mogelijk om met iemand van Apple te praten. Die persoon zou de volgende dag niet meer bij Apple zijn. En zo is het overal ter wereld. Ik ben toen naar de dealer gegaan en hij dacht zelfs met plezier terug aan de tijd dat hier CDS werd gebruikt. Nu zijn de zaken nog erger met Apple en ik verspil mijn geld waar ik maar kan. Ik ken twee bloggers en zij houden niet zo van CDS. En dat is precies omdat ze ervoor wilden betalen, dat ze zouden schrijven en CDS gaf niets. Dus nu geef ik je een uitbrander. Het lijkt hier hetzelfde probleem te zijn...
Františka, ik ben bang dat je enigszins buiten de lijntjes zit en de essentie van het debat enigszins mist.
Bijvoorbeeld: ik heb ongeveer drie keer per e-mail contact opgenomen met het Tsjechische Apple-vertegenwoordigingskantoor en hun PR-bureau. Ze hebben mij nooit geantwoord. Ik wilde dat er persberichten naar mij werden gestuurd.
Probeer een gesprek met ze aan te gaan. Wij publiceren het graag.
De kwestie van "vloeken" op CDS is echt vergezocht. Van jouw kant. Honza Rybář wijst sinds het begin van zijn bloggen op tekortkomingen in CDS. Vindt u het normaal dat u extra betaalt voor systeemlokalisatie? Nota bene op een moment dat de koper wettelijk verplicht is een handleiding voor de goederen in de Tsjechische taal te ontvangen? Of shop je graag premium? Jarenlang was de prijs van Macs hier met 10 procent of meer gestegen (vergeleken met West-Europa). Tegelijkertijd was het niveau van verkoop, service, klachten en de website ruimschoots slecht.
Dus waarom zou CDS een blogger nog steeds moeten betalen voor negatieve reclame? Als je denkt dat "een tweetal bloggers" CDS belasteren omdat ze ze niet betalen, dan zegt dat je misschien iets.
Ik durf het dus niet met deze meneer eens te zijn. Naar mijn mening streelt hij hier alleen maar zijn ego en schept hij op dat hij meer inzicht had dan anderen in de tijd dat Apple in ons land minder bekend was.
Maar het zou ook een beetje zelfkritiek vergen. U denkt misschien dat redeneren het beste is, en wie misschien alleen ‘gewone’ informatie zou overbrengen, is dat iets minder. Als er iets is, moet u op zijn minst uw formulier verbeteren. Je schrijft zonder alinea's, eentonige tekst... Ik had bijna geen zin om te lezen toen ik zag dat alles geduwd werd.
Een leuk, nostalgisch interview. Ik verwachtte dat degenen die ooit hadden gelezen het zich zouden herinneren, en degenen die er geen idee van hadden, zouden beginnen te brabbelen (Meklavr, Frantisek, en er zullen zeker nog anderen zijn). Zonder context verloopt het gesprek compleet anders dan met context. Bedankt en ik hoop terug te keren! — PS Zullen deze "grote" interviews als genre worden voortgezet? Eindelijk iets baanbrekends van Jablíčkář!
We willen de "grote" gesprekken voortzetten, we hebben een aantal interessante mensen afgesproken. Maar het hangt af van de tijdsbesteding van de geïnterviewden.
Hoe vaak zullen ze naar buiten komen? Wij willen graag één groot interview binnen een maand.
Maar dat is interessant. Ik ken deze meneer helemaal niet.
Een interessante, slimme lectuur. Geweldig interview.
Ik heb het in stukjes en beetjes gelezen, het is net zo lang als de bijbel. :) Maar uitstekend, bedankt, ik kijk uit naar een volgend interview in een vergelijkbare stijl.
Ik las na een tijdje. Slim, accuraat. Zullen er nog meer van dit soort gesprekken plaatsvinden?